۲۰ مورد از خواص باورنکردنی زیره
در این مقاله فصد داریم تا شما را با خواص زیره آشنا کنیم. زیره گیاهی است از نوع خانواده چتریان و شباهت به بوته هویج دارد ، که ریشه آن دوکی شکل و گوشتی و ساقه آن شفاف و بدون کرک است ، این گیاه دارای گلهای سفید رنگ که برگهایش به اندازه ۲۰ الی ۳۰ سانتیمتر و ارتفاع گیاه به ۳۰ الی ۸۰ سانتی متر می رسد . میوه یا دانه آن به اندازه دو میلیمتر بوده و به دو شکل بیضی و دراز و رنگ آن قهوه ای تیره و مایل به زرد می باشد . زیره دارای عطر قوی و ضد نفخ است که در آشپزی افزودن مقداری کمی از اسانس برای تهیه یک غذا کافی است و همچنین در پزشکی نیز کاربرد دارد . دو نوع رایج زیره به نام های زیره سبز و سیاه می باشند که زیره سبز با نام علمی (Cuminum cyminum) و زیره سیاه با نام علمی (Carum carvi) وجود دارد ، که به آن زیره سیاه یا زیره ایرانی نیز گفته می شود.
همچنین زیره دارای یک اسانس روغنی می باشد که ترکیبی از چند ماده دارویی شامل تانن ،رزین ، صمغ ، الکل و کمی هم ترکیبات نیتروژن دار است.
این دانه به صورت خودرو در افغانستان، ایران، ازبکستان، تاجیکستان، ترکیه، مراکش، مصر، هند، کوبا، سوریه، مکزیک و شیلی رشد میکند ، در منطقه فلسطین نیز در زمان گذشته کشت میگردید. اصولا در آشپزی شبه قاره هند و برخی از کشورهای آسیا،آفریقا و آمریکا لاتین بعنوان ادویه یا چاشنی بکار می رود.
بیشترین زیره در ایران، در شهر کرمان رشد میکند. بهترین و مرغوبترین زیره مربوط به شهرستان بافت استان کرمان میباشد که به صورت خودرو رشد میکند. زیره از نوع سیاه آن در کرمان کشت می شود و معمولاً در کنار رودخانه ها هم می روید و به آب زیادی برای رشد نیاز ندارد ، بذر زیره به رنگ های مختلف سفید ، سبز ، زرد و قهوه ای خاکستری وجود دارد.
زیره سیاه ( معروف به زیره کوهی)
این زیره که به زیره کرمانی هم معروف است ، به عنوان یکی از معروفترین سوغاتیهای استان کرمان شناخته می شود و زادگاه اصلی آن کرمان بوده و در مناطق کوهستانی میروید.
زیره سبز
نوع دیگری از زیره است ، که هم به شکل خودرو و هم به شکل غیر خودرو یا پرورشی یافت میشود. در ایران کشت آن بیشتر به صورت پرورشی است و یکی از اجزای اصلی پودر کاری می باشد.
تفاوت های زیره سبز و زیره سیاه
- اگر چه شباهت هایی بین زیره سیاه و سبز می باشد ، در نوع ترکیبات و اثرات درمانی متفاوتند که در ادامه به بیان ان ها می پردازیم :
- زیره سیاه درجنس ، گونه ، اسانس و ترکیبات با زیره سبز متفاوت است ، زیره سبز بیشتر مورد استفاده به عنوان پودر کاری و چیلی برای معطر کردن غذا می باشد و اثرات دارویی ان بیشتر به خاطر خواص آنتی اکسیدانی ، ضدباکتریایی، ضدقارچی و ضد عفونی کننده آن می باشد.
- به دلیل حساسیت زا بودن مصرف زیاد زیره سبز، مصرف زیره سیاه خیلی بیشتر از زیره سبز در غذا ها است .
- عرق زیره سیاه دارای خواص هضم کننده غذا ، محلل بادهای مضرگوارشی،چربی سوز ، شیرآور ، از بین برنده رطوبت معده ، ادرارآور و رفع اسهال می باشد ، البته عرق زیره سبزهم تا حدی در هضم غذا و رفع دیگر امراض گوارشی موثر است که به شباهت های آنها بر می گردد.
برخی از خواص زیره برای سلامتی بدن
- جهت رفع سوء هاضمه استفاده می شود به عنوان مثال ، افزایش دهنده فعالیت آنزیمهای گوارشی و بهطور بالقوه سرعت هضم را تسریع کند
- باعث آزاد شدن صفرا از کبد میشود.
- کمک به بهبودسندرم روده تحریک پذیر (IBS)
- دانه زیره بهطور طبیعی غنی از آهن است
- حاوی ترکیبات گیاهی که شامل مزایای سلامتی بالقوه هستند، از جمله ترپنها، فنلها، فلاونوئیدها و آلکالوئیدها
- کمک به تقویت ایمنی بدن
- اسانس زیره خواص ضد باکتریایی، ضدنفخ، هضم کننده، دیورتیک (ادرار آور) و ضد عفونی کننده دارد.
- منبع خوبی برای انرژی، ویتامین A ،C،E ، B6، تیامین، ریبوفلاوین،نیاسین و املاحی مانند آهن، منیزیم، منگنز، مس، کلسیم، فسفر و پتاسیم است.
- استفاده به عنوان ادویه در غذاها و خاصیت ضد نفخ و تقویت کننده معده
- استفاده به عنوان مخلوطی با پنیر که باعث خوشبو شدن آن می شود
- استفاده به عنوان دارو به علت خواص بسیار زیاد و درمانی آن
- مصرف زیره سبز باعث افزایش شیر مادران در دوران شیردهی
- مخلوط زیره سبز با عسل برای تسکین دل درد
- خاصیت ضد باروری و سقط کنندگی
- درمان مشکلات مثانه و کلیه
- زیره سبزخاصیت ضد تومورهای سرطانی ، ضد صفرا ، ضد باکتری و ضدعفونی کننده دارد
- جهت رفع دردهای ناشی از قاعدگی در زنان و قاعده آوری هم تاثیر خوبی دارد
- استفاده در رژیم غذایی به صورت دانه یا پودر زیره سبز که باعث کاهش ۱۴ درصدی چربی های بدن شده ، در صورتیکه در روش های معمول ، کاهش چربی های بدن تا ۵% انجام می شود.
- استفاده از نوشیدنی به صورت زیره خیس شده به همراه سرکه باعث رفع نفس تنگی و خفگی می شود
- مخلوط آن با آرد باقلا و گذاشتن خمیر آن روی ورم ها ، التهابات را از بین می برد
- مفید جهت افرادی که از کم کاری تیروئید رنج می برند ، چون باعث ترشح هورمون تیروئید می شود
- ضد آلرژی بودن
- رفع ادارار کردن قطره ای
- ضد عفونت و ورم ملتهمه چشم